Medicijnresten
Het was vandaag niet te missen: Ieder uur bracht het radiojourmaal het bericht dat medicijnresten in oppervlaktewater risico's meebrengen voor waterleven.
Jaarlijks komt er meer dan 140.000 kilogram aan resten van medicijnen in het riool terecht. De afvalwaterzuiveringsinstallaties zijn onvoldoende in staat deze medicijnresten uit het afvalwater te verwijderen. Zo belanden veel medicijnresten in het oppervlaktewater. En in het grondwater.
Medicijnen brengen schade toe aan de waterflora en -fauna. Zo kunnen pijnstillers het weefsel van vissen beschadigen, anticonceptiemiddelen voor geslachtsverandering bij vissen zorgen en antipsychotica het gedrag van kleine waterkreeftjes en vissen veranderen.
Ook moeten drinkwaterbedrijven door medicijnresten meer moeite doen om schoon drinkwater te produceren. Er zitten zóveel verschillende stoffen in medicijnresten. Die moeten allemaal op een iets andere manier uit het water gehaald worden.
In de wereld van waterbeheer worden problemen het liefst aan bij de bron aangepakt. Wat niet in het water zit, hoeft er ook niet uitgehaald te worden.
Dat kan bijvoorbeeld door te stimuleren dat ongebruikte medicijnen weer bij de apotheken worden ingeleverd. Of door bij röntgencontrastvloeistof (na een MRI bijvoorbeeld) een plaszak mee te krijgen waarin je thuis de urine kunt opvangen.
Ondanks deze maatregelen blijven er medicijnresten in het rioolwater terecht komen. Immers: De belangrijkste manier waarop de stoffen daar komen is het gebruik door patiënten die ze weer uitplassen.
Gelukkig zijn er wel technieken waarmee deze stoffen uit afvalwater verwijderd kunnen worden. Denk hierbij aan ozon, actieve koolstof en membraanfiltratie. Bij meerdere waterschappen vinden pilots plaats die moeten uitwijzen welke technieken het meest effectief zijn en het beste aansluiten bij de in Nederland toegepaste zuiveringsmethodes.
In september 2021 werd de eerste PACAS installatie van Nederland in gebruik genomen. De jaarlijkse hoeveelheid afvalwater die daar wordt gezuiverd krijgt een extra zuiveringsstap, waarmee medicijnresten voor ca. 70% verwijderd worden.
In het gebied van Hunze en Aa’s wordt sinds 2019 op zeventien locaties gemonitord hoeveel en welke medicijnresten zich bevinden in het oppervlaktewater. Lees hier de evaluatie
Hunze en Aa’s participeert in ‘Poeder Actief Kool in combinatie met doekfiltratie’. Kennis die daar wordt opgedaan, kan gebruikt worden bij de afweging óf en met welke techniek medicijnresten worden verwijderd.
Hunze en Aa’s is onderdeel van de ketenaanpak Medicijnresten uit Water. Dit is een samenwerking tussen alle stakeholders. Iedereen (ook internationaal) zit met elkaar om tafel en iedereen wil van elkaar leren.
Ook binnen het Noord-Nederlandse Netwerk Medicijnresten uit Water doet Hunze en Aa’s mee. Hier worden experimenten gedaan om minder medicijnen in het oppervlaktewater terecht te laten komen. Bijvoorbeeld door in de zorgsector minder medicijnen met bepaalde grondstoffen voor te schrijven of door rioleringssystemen van zorginstellingen aan te passen.
De fractie van de ChristenUnie zal deze ontwikkelingen zeer nauwgezet volgen!
